Nowym słowniku ortograficznym PWN
  • taki jak
    11.01.2002
    11.01.2002
    Czy i kiedy należy postawić przecinek przed wyrażeniem takie jak? Podaję dwa przykłady zdań. Czy są one prawidłowe i dlaczego są lub nie?
    1. W lesie rosną drzewa takie jak sosny.
    2. W lesie rosną drzewa, takie jak sosny, buki, modrzewie.
  • Tania – Tani czy Tanii?
    25.03.2003
    25.03.2003
    Pan dr Jan Grzenia, odpowiadając na pytanie o dopełniacz imion Katia, Nadia itp., stwierdził, iż „Rzeczowniki obce i pochodzenia obcego zakończone na -ia maja w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku zakończenie -ii, np. apatii, partii, komedii, encyklopedii. Imiona odmieniamy podobnie jak wyrazy pospolite o tym samym zakończeniu”. Czy oznacza to, że dopełniacz od imienia Tania (= Tatiana) brzmi Tanii? Czy nie należało by raczej odmienić go według wzoru Ksenia – Kseni, a nie mania – manii?
  • trudne słowa
    21.04.2005
    21.04.2005
    Witam!
    Słowa tajemne: adrymina, limbo, mazonit. Pomożecie?
    Pozdrawiam.
  • ulica 1 Maja
    10.05.2004
    10.05.2004
    Jestem nauczycielem, a moja szkoła znajduje się przy ulicy 1-go Maja. Koleżanka uważa, że powinno być 1 maja, ja natomiast twierdzę, że powinno być 1 Maja bez -go. Kto ma rację. A jak jest z ulicą 11 listopada (Listopada)? Dziękuję za odpowiedź.
  • wte i wewte? w tę i we w tę?
    10.04.2001
    10.04.2001
    Jak napisać: „w te czy we wte"?
  • x na końcu wyrazu
    23.11.2004
    23.11.2004
    Jaki jest zakres reguły dotyczącej spolszczania spółgłoski x do postaci ks? Są przypadki gramatyczne, w których spolszczanie imion, nazwisk itp. jest konieczne ze względów fonetycznych (miejscownik typu Niksie), choć może to rodzić wątpliwości co do oryginalnego brzmienia. Po co natomiast zapisywać x jako ks nawet wówczas, gdy nie zachodzi wymiana s do ś? Skąd wtedy wiedzieć, czy chodzi np. o G. Luksa, malarza, czy o G. Luxa, oświetleniowca – tylko z kontekstu? Czy reguła dotyczy też głosek y (w funkcji j) i v?
  • zapis daty

    21.06.2009
    21.06.2009

    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy rozumieć zasady urzędowe, o których wspomniano w tekście dostępnym na Państwa stronie, pod adresem https://sjp.pwn.pl/zasady/341-87-5-Kropka-w-pisowni-dat;629747.html. W całej korespondencji wychodzącej z mojej spółki posługujemy się konwencją zapisu daty 0000-00-00 (rok-miesiąc-dzień), czy jest to błędne?

  • zapis nazw z alfabetów niełacińskich

    27.03.2006
    27.03.2006

    1. Jak powinno się pisać imię i nazwisko rosyjskiego łyżwiarza startującego w barwach Polski: Dmitri/Dmitrij/Dimitrij/DymitrijKhromin/Chromin?

    2. Być może wiecie Państwo, jak wygląda od strony praktycznej nadawanie polskiego obywatelstwa osobie pochodzącej z kraju posługującego się innym alfabetem. Czy respektowane są zasady opisane tu https://sjp.pwn.pl/zasady/X-Transliteracja-i-transkrypcja-slowianskich-alfabetow-cyrylickich;629693.html, czy też wszystko zależy od urzędnika?

  • zapodawać
    25.05.2005
    25.05.2005
    Czy istnieje w języku polskim czasownik zapodawać?
  • z grubsza po polsku
    15.05.2002
    15.05.2002
    „Nowy słownik ortograficzny PWN” podaje regułę dotyczącą pisowni wyrażeń przyimkowych. M.in. jest tam napisane tak: „wyrażenia przyimkowe to połączenia przyimków z rzeczownikami lub przysłówkami, liczebnikami i zaimkami”. Przyjąłem, że to, co występuje po przyimku, jest którąś z wymienionych części mowy (przynajmniej w sensie historycznym), i… mam spore trudności, kiedy próbuję domyślić się, jakimi częściami mowy są (w oderwaniu od przyimka):
    1. po angielsku, z angielska
    Angielski mógłby być rzeczownikiem lub przymiotnikiem, ale w żadnym z przypadków nie występują formy angielsku, angielska. Nie wiem też na pewno, czy po słowie po występuje celownik (pytanie brzmiałoby: po JAKIEMU mówisz?, więc chyba jednak celownik).
    2. z wysoka, z wyższa, bez mała, z grubsza, z wolna, po prostu, po staremu
    Jeśli wysoko czy wolno to przysłówki, to skąd forma dopełniacza? Czy zatem są to przysłówki, czy coś innego? Jaka będzie forma podstawowa? Wysoko? Grubszo? Myślę, że nie grubszo, ale jeśli nie grubszo, to co? Gdyby to był przymiotnik gruby i jego stopień wyższy grubszy, to mielibyśmy z grubszego.
    Proszę o wytłumaczenie tych zawiłości.
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego